Güvenlik Kamerası Kayıtlarından Şahıs Karşılaştırması Yapılır Mı ?
Güvenlik olgusunun vazgeçilmez parçası olan kamera sistemleri teknolojilerinin gelişimi ve ucuzlamaları sebebi ile artık son derece yaygın kullanılmaktadır. Güvenlik kameraları, MOBESE sistemleri, KGYS (Kent Güvenlik Yönetim Sistemleri), PTS ( Plaka Tanıma Sistemi), geçiş sistemleri, izleme sistemleri gibi birçok kamusal sistemin temel yapı taşını oluşturmaktadır.
Kişisel kullanımda ise ev ve işyeri güvenlik sistemler ve araç içi tespit kameralarının kullanımı çok yaygındır. Bunlarla birlikte aksiyon kamerası (action cam) kullanımı ve insanların cep telefonundaki kamera ile yaşadıkları olayları kayıt altına alma istekleri de yaşanılan bir vakanın aydınlatılmasında kilit rol oynayabilmektedir.
Bir güvenlik ihlali veya hırsızlık, trafik kazası, kavga, cinayet, dolandırıcılık, toplumsal olay vb şekilde bir adli olay yaşandığında olayın çözümlenmesi için yapılan ilk çalışma olay yerini ve/veya çevresini gören veri güvenlik kamerası kayıtlarının toplanmasıdır. İlk olarak bu çalışmanın yapılış sebebi kamera kayıtlarının ham hali ile manipülasyondan uzak ve doğru bilgiyi en kesin şekilde veriyor olmasının yanı sıra çoğu kamera kayıt sisteminin yetersiz hafıza ile çalıştırılmasından dolayı olay görüntülerinin silinme (üzerine yazılma) ihtimalinin olması veya olaya karışan tarafların kayıtları imhası (silme, değiştirme, manipülasyon) eylemlerinin gerçekleme ihtimalidir.
Adli vakalarda özellikle terör eylemi, cinayet, ölümlü trafik kazası, gasp, yaralama, çete suçları, uyuşturucu ticareti, kaçakçılık vb. Ağır Cezalık suçlarda en önemli deliller kamera kayıtlarından elde edilmektedir. Özellikle tasarlanmadan, bir anda gelişen olayların çözümlenmesinde kamera kayıtlarının önemi bir kat daha artmaktadır.
Olayların çözümlenmesinin yanı sıra faillerin yakalanması için de güvenlik kamerası kayıtları çok mühim deliller sağlar. Şüpheliler eğer olay esnasında yakalanmamış veya teslim olmamış, şüpheliler olaya karışmasına rağmen suçu inkâr ediliyor, kişi suça karışmamış fakat şüpheli olarak tutuklanmış, kişi olay yerinde olmasına rağmen olaya karışmamış gibi birçok durumun tespiti kamera kayıtlarının çözümlenmesi ve şahıs karşılaştırması yapılması sayesinde netlik kazanabilir.
Olayların nasıl geliştiğinin çözülmesi ile bu soruların cevaplarının yanı sıra kasıt var mı yok mu sorusunun da cevabı alınabilir. Kayıttaki kişilerin hareketlerinin analiz edilmesi, ses kaydı varsa ses kaydındaki konuşma ve tonlamaların değerlendirilmesi, olay anındaki yaşanan hareketlerin analiz edilmesi olayın bu noktaya nasıl geldiğinin tam olarak anlaşılması, vakaya karışanların rollerinin de tam olarak anlaşılması demektir ki bu anlayış da bizi kastın var olup olmadığına karar vermeye götürür.
Kamera kayıtlarının bu önemine rağmen bazı vakalarda alınan kayıtlar bazen kolluk kuvvetlerinin ihmali sebebi bazen de kayıt alan cihazların çözünürlük, netlik, ışık eksikliği, ters ışık, mesafe uzaklığı veya farklı nedenlerden dolayı düzgün kayıt yapamaması durumu yaşanabilir. Bu tarz kayıtlar üzerinde teknik çalışma yapılmadan kullanılamaz. Bu gibi durumlarda konusunda eğitimli ve özel donanımlara sahip laboratuvarlar film kareleri üzerinde gerekli teknik çalışmayı yaparak kaydın daha anlaşılabilir hale gelmesini sağlayabilirler. Bu teknik çalışmanın önemi özellikle şahıs karşılaştırması gibi kritik işlemlerinde ön plana çıkmaktadır.
Şüpheliler ile kamera kayıtlarındaki şahısların karşılaştırılmasının yapılması sanıldığının aksine oldukça karışık ve zor bir teknik işlemdir. Bu işlemde öncelikle kamera kaydındaki görüntülerin kare kare gözden geçirilmesi, olay özetinin ve olaya karışan her şahsın belirlenmesi gerekir. Bu durum çoğu olayda saatlerce görüntü üzerinde onlarca kişinin ayrıştırılması demektir ki bu laboratuvarda çok uzun süreli bir çalışma anlamına gelmektedir. Ayrıştırılan kayıtlar daha sonra iyileştirme işlemine tabi tutulmaktadır. Bu işlemler sırasında görüntünün gözle daha iyi seçilebilmesi adına ışık, netlik, stabilizasyon (görüntü sabitleme), kontrast vb ayarları yapılmaktadır. Bu aşamadan sonra şüpheli şahısların kamera kayıtlarında görünen yüz, uzuv, kıyafet, aksesuar, şaç modeli, dövme/yara izi vb doğrudan görünen ve ölçülebilen unsurların yanı sıra aksama, hareket ve duruş uyumu, koşma/yürüme şekli, tik/mimik gibi diğer kişilik unsurlar da karşılaştırma verisi olarak kullanılır.
Şahıs karşılaştırmalarında bir uyum skor tablosu kullanılır ve karşılaştırması yapılabilir olarak tespit edilen her unsur bu tabloya eklenir. Bu unsurlar Kayıttaki şahıs ile şüphelinin olacak şekilde ayrılır. Biyometrik veri olarak adlandırılan ve ölçümlenebilen veriler şahısların kadrajdaki yeri, kameraya olan mesafesi, kamera lens değeri vb unsurlar da dikkate alınarak yapılan hassas ölçümler sonucu elde edilen değerlerin uyumu yüzdesel olarak tabloya eklenir. Yine kişisel olan fakat ölçülemeyen değerler de bu yüzdesel olarak karşılaştırılır. Çıkan sonuca göre şüpheli şahsın kayıttaki şahsa ne kadar benzediği (veya benzemediği) raporlanarak ilgili makamlara sunulmaktadır.
Günümüzde kamera kayıtlarının incelenmesi ve şahıs karşılaştırması yapılması işlemleri jandarma ve polis kriminal, adli tıp kurumu gibi kurumlarda sıklıkla yapılsa da özel adli bilişim laboratuvarları da bu konuda oldukça ileri çalışmalar sergilemektedir.
BU KONU HAKKINDA UZMANIMIZDAN HEMEN BİLGİ VE DESTEK ALMAK İSTERSENİZ LÜTFEN FOR YOU BİLİŞİM İLETİŞİM HATTIMIZI ARAYINIZ!..